Hersenvliesontsteking, ook wel meningitis genoemd, is een ontsteking van de hersenvliezen. Deze vormen de beschermende lagen rond de hersenen en het ruggenmerg. Deze aandoening kan ernstige en soms fatale gevolgen met zich meebrengen, vooral als de juiste behandeling niet tijdig wordt gestart.
Hoe ontstaat hersenvliesontsteking?
De ontsteking wordt meestal veroorzaakt door een virus of bacterie. Virale meningitis komt het vaakst voor en verloopt meestal milder. Bacteriële meningitis daarentegen is veel gevaarlijker en vereist snelle medische interventie. De meest voorkomende bacteriën die deze infectie veroorzaken zijn meningokokken, pneumokokken en Haemophilus influenzae type B. Deze bacteriën verspreiden zich via speekseldruppels door hoesten, niezen of nauw contact met een besmet persoon.
Wat zijn de symptomen?
De eerste tekenen van hersenvliesontsteking lijken vaak op die van een griep, maar ontwikkelen zich snel tot ernstige klachten. De meest voorkomende symptomen zijn:
- Hoge koorts
- Koude rillingen
- Hevige hoofdpijn
- Stijve nek - moeilijk om de kin op de borst te leggen
- Misselijkheid en braken
- Gevoeligheid voor licht
- Verwardheid of sufheid
- Epileptische aanvallen in ernstige gevallen
Bij baby’s en jonge kinderen kunnen de symptomen minder duidelijk zijn. Ze kunnen prikkelbaar zijn, minder eten, een bolstaande fontanel (de zachte plek op hun hoofd) hebben en een zwakke reactie vertonen op prikkels.
Hoe wordt hersenvliesontsteking behandeld?
De behandeling hangt af van de oorzaak. Bij virale meningitis is meestal geen specifieke medicatie nodig en herstelt de patiënt vanzelf met voldoende rust en pijnstilling. Bacteriële meningitis daarentegen vereist directe ziekenhuisopname en een agressieve behandeling met intraveneuze antibiotica. Hoe sneller de behandeling start, hoe groter de kans op volledig herstel en hoe kleiner het risico op ernstige complicaties zoals gehoorverlies, hersenschade of in extreme gevallen overlijden.
Wanneer moet je medische hulp zoeken?
Hersenvliesontsteking kan razendsnel verergeren. Bij symptomen zoals een stijve nek, hoge koorts, ernstige hoofdpijn en verwardheid is het cruciaal om onmiddellijk een arts of de spoeddienst te raadplegen. Bij baby’s en jonge kinderen moet je extra alert zijn, omdat hun symptomen minder herkenbaar kunnen zijn.
Kan je hersenvliesontsteking voorkomen?
Vaccinaties spelen een belangrijke rol bij het voorkomen van bacteriële meningitis. In veel landen zitten vaccins tegen pneumokokken, meningokokken en Haemophilus influenzae type B in het standaard vaccinatieprogramma voor baby’s en kinderen. Daarnaast helpt een goede hygiëne, zoals regelmatig handen wassen en het vermijden van nauw contact met besmette personen, de verspreiding van virussen en bacteriën te beperken.
Hersenvliesontsteking is dus een ernstige aandoening die snelle herkenning en behandeling vereist. Ken de symptomen, wees alert en aarzel niet om medische hulp in te schakelen bij twijfel. Snelle actie kan levens redden!
